Pracownicy wykonujący zawód medyczny w sytuacji zagrożenia życia pacjenta nie mogą powstrzymać się od wykonywania pracy z powodu niebezpiecznych warunków pracy. W związku z tym egzekwowanie prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy jest szczególnie istotne, żeby pracownicy bez dodatkowych obciążeń mogli udzielać świadczeń opieki zdrowotnej. Celem niniejszego badania jest ustalenie, w jaki sposób społeczny inspektor pracy może reagować na zagrożenia bezpieczeństwa i higieny pracy (bhp) i czy aktualne uprawnienia społecznej inspekcji pracy jako organu wewnętrznej kontroli bhp u pracodawcy są wystarczające. W badaniu dokonano analizy regulacji prawnych i wykorzystano odpowiednią literaturę, w tym najnowsze badania na temat egzekwowania prawa. Ponadto przeprowadzono badanie ankietowe wśród przedstawicieli związków zawodowych osób wykonujących zawód medyczny w zakresie oceny działań społecznego inspektora pracy i zagrożeń bhp podczas epidemii COVID-19. W tym czasie, który charakteryzował się wieloma zagrożeniami bhp w podmiotach leczniczych, ujawniły się trudności występujące u pracodawców w zakresie realizowania przez nich obowiązku ochrony zdrowia pracowników. System kontroli wewnętrznej z udziałem społecznej inspekcji pracy wymaga w tym kontekście zmian, ponieważ jest wykorzystywany nieefektywnie. Przyczyną tego stanu rzeczy są przede wszystkim niekompletne regulacje prawne. Ustawodawca powinien zagwarantować społecznemu inspektorowi pracy prawo do stosowania zarówno metod nagradzania pracodawcy jako zachęty do prawidłowego wykonywania obowiązków, jak i środków odstraszających od naruszania prawa. Chociaż polskie prawo pracy gwarantuje mechanizmy kontroli bhp przez społecznego inspektora pracy, to należałoby rozszerzyć katalog środków przez niego wykorzystywanych w celu skutecznego zmotywowania pracodawców do ochrony zdrowia pracownika. Niniejsze badanie stanowi wstęp do szerszej dyskusji na temat monitorowania stanu bhp w kontekście zagrożeń bhp występujących w podmiotach leczniczych. Med Pr Work Health Saf. 2023;74(4):301–16.