W procesie diagnostyczno-orzeczniczym bardzo istotne jest zastosowanie metod obiektywnych o jak największej swoistości, ponieważ rozpoznanie choroby zawodowej implikuje konsekwencje natury medycznej i prawnej. Swoiste wziewne testy prowokacyjne (specific inhalation challenge – SIC) są niezastąpionym narzędziem diagnostycznym w rozpoznawaniu schorzeń alergicznych układu oddechowego (takich jak nieżyt nosa, astma) oraz alergicznego zapalenia spojówek i ostrych uogólnionych reakcji alergicznych, także o etiologii zawodowej. W 2014 r. zespół ekspertów Europejskiego Towarzystwa Chorób Układu Oddechowego (European Respiratory Society) opublikował wytyczne do przeprowadzania SIC stosowanych w diagnostyce chorób zawodowych układu oddechowego. Autorzy niniejszej publikacji omawiają europejskie wytyczne w kontekście polskich doświadczeń z ośrodka referencyjnego, tj. z Kliniki Chorób Zawodowych i Zdrowia Środowiskowego Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi. W artykule szczegółowo opisano przebieg SIC oraz kryteria oceny otrzymanych wyników w diagnostyce astmy zawodowej. Med. Pr. 2020;71(3):381–397