Wstęp: Fluor wpływa na wiele procesów zachodzących w organizmie. Kontrowersje dotyczące oceny działania związków fluoru na ustrój wynikają głównie z wąskiego zakresu stężeń pomiędzy dawkami tolerowaną i toksyczną. W jednym z mechanizmów toksycznego działania fluoru znaczącą rolę odgrywa jego zdolność do wywoływania stresu oksydacyjnego poprzez generowanie wolnych rodników i zmniejszenie wydajności enzymatycznego układu antyoksydacyjnego. Istotnym kierunkiem badań jest poszukiwanie interakcji fluoru z innymi substancjami, które mogą zarówno zwiększać, jak i zmniejszać efekty jego działania. Materiał i metody: Eksperyment trwał 35 dni. Poddane badaniom 24 szczury podzielono na 4 grupy: kontrolną, z dietą z dodatkiem fluorku sodu (NaF), z dietą z dodatkiem fluorku sodu, metioniny i witaminy E (NaF+M+E) oraz z dietą z dodatkiem fluorku sodu i witaminy E (NaF+E). W homogenatach wątroby zwierząt oznaczono: aktywność całkowitej dysmutazy ponadtlenkowej (total superoxide dismutase – t-SOD), izoenzymu cytoplazmatycznego (superoxide dismutase with copper and zinc – CuZnSOD), izoenzymu mitochondrialnego (superoxide dismutase with manganese – MnSOD), peroksydazy glutationowej (glutathione peroxidase – GPX), katalazy (catalase – CAT), reduktazy glutationowej (glutathione reductase – GR), transferazy S-glutationowej (glutathione S-transferase – GST) oraz stężenie dialdehydu malonowego (malondialdehyde – MDA). Wyniki: Zaobserwowano statystycznie istotnie zmiany w aktywności CuZnSOD, GPX i CAT oraz stężenia MDA. Dla t-SOD, MnSOD, GR i GST nie stwierdzono zmian statystycznie istotnych. Wnioski: W warunkach eksperymentu doszło do wyczerpania enzymatycznej ochrony antyoksydacyjnej organizmu w obrębie komórek wątrobowych, obserwowanej poprzez obniżenie aktywności enzymów antyoksydacyjnych (CAT i GPX) i wzrost stężenia MDA w grupie NaF. Dodatek witaminy E i metioniny nie stymuluje istotnie enzymatycznego układu antyoksydacyjnego, wpływa jednak korzystnie na obniżenie stężenia MDA w komórkach wątrobowych. Med. Pr. 2018;69(4):403–412