PRACA ORYGINALNA
Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne w cząstkach drobnych emitowanych ze spalin diesla – zastosowanie ultraszybkiej chromatografii cieczowej
Więcej
Ukryj
1
Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy / Central Institute for Labour Protection –
National Research Institute, Warszawa, Poland
(Zakład Zagrożeń Chemicznych, Pyłowych i Biologicznych / Department of Chemicals, Aerosols and Biological Hazards)
Autor do korespondencji
Małgorzata Szewczyńska
Centralny Instytut Ochrony Pracy –
Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Zagrożeń Chemicznych, Pyłowych i Biologicznych,
ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa
Med Pr Work Health Saf. 2014;65(5):601-8
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp: W artykule przedstawiono wyniki oznaczania zawartości wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA)
we frakcji cząstek drobnych emitowanych z 3 rodzajów paliw diesla z zastosowaniem ultraszybkiej chromatografii cieczowej.
Materiał i metody: Próbki spalin diesla Eco, Verwa i Bio wytwarzano na modelowym stanowisku, które składało się z silnika
wysokoprężnego – Diesel 2.0 TDI z 2007 r. Próbki cząstek drobnych spalin pobierano, stosując próbniki Personal Cascade
Sioutas Impactor (PCSI, Indywidualny Impaktor Kaskadowy) z filtrami teflonowymi. Analizę WWA osadzonych na cząstkach
stałych spalin prowadzono metodą ultraszybkiej chromatografii cieczowej z detekcją fluorescencyjną (ultra-high pressure
liquid chromatography with fluorescence detection – UHPLC/FL). Wyniki: Fenantren, fluoranten, piren i chryzen niezależnie
od zastosowanego paliwa obecne były w największych stężeniach w przeliczeniu na masę cząstek stałych emitowanych z silnika.
Ich sumaryczna zawartość w cząstkach drobnych zbieranych podczas pracy silnika na paliwie Eco, Verwa i Bio wynosiła
odpowiednio 134,2 μg/g, 183,8 μg/g i 153,4 μg/g, co stanowi 75%, 90% i 83% całkowitej zawartości WWA. Największą zawartość
benzo(a)pirenu oznaczono w cząstkach emitowanych podczas spalania paliwa Eco i Bio, odpowiednio: 1,5 μg/g i 1 μg/g. Wnioski:
Wyniki badań zawartości WWA w cząstkach drobnych frakcji poniżej 0,25 μm emitowanych z różnych paliw przeznaczonych
dla silników Diesla wskazują, że mimo wymagań Normy Euro 5 zmniejszenia całkowitej emisji cząstek w spalinach zawartość
substancji rakotwórczych, w tym WWA osadzonych na cząstkach stałych, wciąż jest znacząca, niezależnie od paliwa. Zastosowanie
UHPLC/FL do analizy WWA w cząstkach frakcji drobnej emitowanej w spalinach diesla pozwoliło skrócić czas analizy
z 35 min do 8 min. Med. Pr. 2014;65(5):601–608