PRACA ORYGINALNA
Zawodowa ekspozycja na czynniki biologiczne stosowane w sposób celowy w Polsce
Więcej
Ukryj
1
Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera / Nofer Institute of Occupational Medicine, Łódź, Poland
(Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia / Department of Environmental Health Hazards)
Autor do korespondencji
Anna Kozajda
Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera,
Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia, ul. św. Teresy 8, 91-348 Łódź
Med Pr Work Health Saf. 2015;66(1):39-47
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp: W pracy zaprezentowano zamierzone użycie czynników biologicznych w celach przemysłowych, diagnostycznych i naukowo-
badawczych w przedsiębiorstwach w Polsce. Materiał i metody: Krajowy Rejestr Czynników Biologicznych (KRCB)
jest internetową bazą danych gromadzącą informacje o celowym użyciu czynników biologicznych w zakładach pracy w Polsce.
Wyniki: Do grudnia 2013 r. do KRCB zgłoszono 533 przedsiębiorstwa używające czynników biologicznych w celach diagnostycznych
(73%), naukowo-badawczych (20%) i przemysłowych (7%). Najczęściej zgłaszano laboratoria diagnostyczne
przyszpitalne (37%) i inne niż przyszpitalne (35%), szkoły wyższe i jednostki naukowe (11%). Ogółem zgłoszono 4015 narażonych
pracowników (91,7% kobiet, 8,3% mężczyzn). Czynniki z 2. grupy zagrożenia stosowało 518 zakładów, a z 3. grupy
– 107 zakładów. Najczęściej stosowano bakterie Escherichia coli (z wyjątkiem szczepów niepatogennych, 455 zakładów
i 3314 narażonych pracowników), Staphylococcus aureus (odpowiednio: 445 i 3270) i Pseudomonas aeruginosa (406 i 2969).
W 66 przedsiębiorstwach używano czynników biologicznych uznanych przez Międzynarodową Agencję Badań nad Nowotworami
za rakotwórcze (wirusy: Epsteina-Barr – 7 zakładów i 181 narażonych osób, zapalenia wątroby typu B – odpowiednio:
16 i 257, zapalenia wątroby typu C – 15 i 243, ludzkiego nabytego niedoboru odporności – 8 i 107; ludzki wirus papilloma
– 2 i 4; pasożyty: Clonorchis viverrini – 1 i 2, Clonorchos sinensis – 1 i 2, Schistosoma haematobium – 1 i 2, bakterie: Helicobacter
pylori – 15 i 230). Wnioski: Krajowy Rejestr Czynników Biologicznych umożliwia diagnozę sytuacji i śledzenie
dynamiki w czasie zawodowej ekspozycji na szkodliwe czynniki biologiczne celowo stosowane w zakładach pracy w Polsce.
Med. Pr. 2015;66(1):39–47