PRACA POGLĄDOWA
Tetrabromobisfenol A – toksyczność, narażenie środowiskowe i zawodowe
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Łódzki / University of Lodz, Łódź, Poland
(Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Biofizyki Skażeń Środowiska / Department of Environmental Pollution Biophysics,
Faculty of Biology and Environmental Protection)
Data publikacji online: 27-02-2017
Autor do korespondencji
Monika Jarosiewicz
Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony
Środowiska, Katedra Biofizyki Skażeń Środowiska, ul. Pomorska 141/143, 90-001 Łódź
Med Pr Work Health Saf. 2017;68(1):121-34
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Tetrabromobisfenol A (tetrabromobisphenol A – TBBPA) należy do grupy bromowanych związków uniepalniających (brominated
flame retardants – BFR), stanowiących aż 25% rynku wszystkich substancji opóźniających palenie. Wśród nich TBBPA wykorzystywany
jest na największą skalę (ok. 60%) ze względu na jego powszechne zastosowanie przeciwogniowe w produktach
codziennego użytku, takich jak meble, obicia, obudowy sprzętów elektronicznych, akcesoria elektrotechniczne i kleje. Szerokie
zastosowanie omawianego związku może przyczyniać się do zanieczyszczenia środowiska. Tetrabromobisfenol A wykryto w glebie,
wodzie, osadach rzecznych i ściekowych oraz powietrzu. Retardant ten charakteryzuje się wysoką wartością współczynnika
podziału oktanol/woda (log P = 4,5), niską kwasowością oraz występowaniem w formie zdysocjowanej i niezdysocjowanej. Ze
względu na dużą hydrofobowość TBBPA może kumulować się w organizmach żywych na różnych poziomach łańcucha pokarmowego,
w tym także u ludzi. Tetrabromobisfenol A oznaczono w ludzkim materiale biologicznym, takim jak osocze, tkanka
tłuszczowa czy mleko matek. Tetrabromobisfenol A został zaklasyfikowany jako H400/H410 (zwrot wskazujący rodzaj zagrożenia
– hazard statements (H)) czyli związek toksyczny dla organizmów wodnych, powodujący zmiany długoterminowe. Nieliczne
badania donoszą o potencjalnej toksyczności wysokich dawek TBBPA dla ssaków. Chociaż wiele osób jest narażonych zawodowo
na TBBPA zarówno podczas jego produkcji, jak i przetwarzania w miejscu pracy, jest bardzo mało badań oceniających realne
zagrożenie tym retardantem. Celem pracy było zebranie i omówienie najnowszej literatury (głównie z lat 2010–2016) dotyczącej
obecności TBBPA w środowisku i jego działania na organizmy żywe. Omówiono także prace prezentujące dane o zawodowym
narażeniu na TBBPA. Med. Pr. 2017;68(1):121–134