PRACA PRZEGLĄDOWA
Fluorouracyl i doksorubicyna – kardiotoksyczne cytostatyki w miejscu pracy
Więcej
Ukryj
1
Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera / Nofer Institute of Occupational Medicine, Łódź, Poland
(Zakład Bezpieczeństwa Chemicznego / Department of Chemical Safety)
Data publikacji online: 21-04-2020
Med Pr Work Health Saf. 2020;71(3):363-73
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Celem pracy jest analiza potencjalnych zagrożeń zawodowych związanych z fluorouracylem (FU) i doksorubicyną (DOX). Przegląd
piśmiennictwa przeprowadzono, korzystając z faktograficznych i bibliograficznych baz naukowych obejmujących czasopisma
recenzowane oraz z tzw. szarej literatury. W Polsce od 2014 r. trwa proces ustalania dopuszczalnych poziomów narażenia
zawodowego dla wybranych leków przeciwnowotworowych, a podstawą do wyznaczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń
jest zwykle stężenie ekwiwalentne 0,1% najmniejszej znalezionej w piśmiennictwie dawki terapeutycznej. Stosuje się także
współczynniki niepewności, które uwzględniają: mechanizm działania cytostatyku, dynamikę metabolizmu, ocenę klasyfikacji
i oznakowania pod kątem właściwości rakotwórczych, mutagennych oraz genotoksycznych, szkodliwego działania na rozrodczość,
działania toksycznego na narządy, zdolność kumulacji cytostatyku, ocenę działania łącznego z innymi cytostatykami,
postać fizykochemiczną oraz kompletność danych. Jeśli jest to możliwe, szacuje się ryzyko wystąpienia dodatkowego nowotworu.
W Unii Europejskiej kluczowym rozwiązaniem prawnym dotyczącym zdrowia publicznego, ukierunkowanym na problematykę
nowotworów zawodowych, jest dyrektywa CMD (carcinogens and mutagens directive). Omawiane cytostatyki wykazują działanie
genotoksyczne i są zaliczone do grupy leków niebezpiecznych. Ich poważnym działaniem ubocznym jest zagrażające życiu uszkodzenie
serca. W przeprowadzonej analizie wykazano, że włączenie leków niebezpiecznych do wykazu substancji podlegających
wymaganiom dyrektywy CMD jest całkowicie uzasadnione. Procedura klasyfikacji i oznakowania cytostatyków powinna zostać
zharmonizowana w całej Unii Europejskiej: zapewniłoby to rzetelne i wiarygodne zarządzanie ryzykiem. Med. Pr. 2020;71(3):363–373