Wprowadzenie: Istotnym elementem właściwej eksploatacji instalacji wentylacyjnych jest regularna kontrola czystości wentylacji oraz jej okresowe czyszczenie i dezynfekcja. W ostatnich latach obserwuje się dynamiczny rozwój firm zajmujących się konserwacją instalacji wentylacyjnych. Pracownicy prowadzący prace konserwacyjne instalacji wentylacyjnej narażeni są na działanie szkodliwych czynników biologicznych. Celem niniejszej pracy było określenie narażenia na te czynniki podczas prac konserwacyjnych w instalacjach wentylacyjnych. Materiał i metody: Pobieranie próbek powietrza wykonano jako pomiar indywidualny za pomocą pobornika guzikowego. Powierzchnię wychwytu stanowiły sterylne filtry żelatynowe. Analizie poddano również próbki pyłu osiadłego z wewnętrznych powierzchni przewodów wentylacyjnych oraz próbki zużytych mat filtracyjnych. Zarówno w próbkach powietrza, pyłu osiadłego, jak i filtrach określano stężenie bakterii i grzybów, a następnie identyfikowano rodzaj lub gatunek wyizolowanych mikroorganizmów. Wyniki: Stężenia aerozolu bakteryjnego i grzybowego mieściły się w zakresie odpowiednio 3,6×102-2,2×104 jtk/m3 i 4,7×102-4,5×103 jtk/m3 na stanowiskach pracy, na których wykonywano czynności związane z mechanicznym czyszczeniem instalacji wentylacyjnych, oraz 2,2×104-1,2×105 jtk/m3 i 9,8×101-2,5×102 na stanowiskach pracy, na których wymieniano filtry. W powietrzu na wszystkich badanych stanowiskach pracy dominowały bakterie z rodzaju Bacillus. Średnie stężenie mikroorganizmów wyizolowanych z próbek mat filtracyjnych wynosiło dla bakterii: 3,3×103 jtk/cm2, a dla grzybów: 1,4×104 jtk/cm2, natomiast z próbek pyłu osiadłego - 591 jtk/100 cm2 dla bakterii i 52 jtk/100 cm2 dla grzybów. Wnioski: Pracownicy konserwujący instalacje wentylacyjne są narażeni na kontakt ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi z 1. i 2. grupy zagrożenia. Badania przeprowadzone na stanowiskach pracy mogą być podstawą oceny ryzyka zawodowego związanego z narażeniem na szkodliwe czynniki biologiczne podczas prac konserwacyjnych w instalacjach wentylacyjnych. Med. Pr. 2013;64(5):613–623