PRACA POGLĄDOWA
Arsen – trucizna czy lek?
Więcej
Ukryj
1
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach / Medical University of Silesia, Katowice, Poland
(Wydział Zdrowia Publicznego w Bytomiu, Zakład Profilaktyki Chorób Żywieniowozależnych / School of Public Health in Bytom, Department of Nutrition Related Prevention)
2
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach / Medical University of Silesia, Katowice, Poland
(Wydział Nauk o Zdrowiu w Katowicach, Zakład Kinezjologii / School of Health Sciences in Katowice, Department of Kinesiology)
Autor do korespondencji
Karolina Kulik-Kupka
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach,
Wydział Zdrowia Publicznego w Bytomiu, Zakład Profilaktyki Chorób Żywieniowozależnych, ul. Piekarska 18, 41-902 Bytom
Med Pr Work Health Saf. 2016;67(1):89-96
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Arsen to pierwiastek kojarzony głównie z działaniem toksycznym. Należy jednak podkreślić, że mimo toksyczności jest on stosowany
w medycynie. W przeszłości arsen i jego związki wykorzystywano w leczeniu m.in. cukrzycy, łuszczycy, kiły, owrzodzeń
skóry i chorób stawów. Obecnie stosowany jest w onkologii, głównie u pacjentów z ostrą białaczką promielocytową.
Z jednej strony więc arsen został uznany przez Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem (International Agency for Research
on Cancer – IARC) za pierwiastek o udowodnionym epidemiologicznie rakotwórczym działaniu, a z drugiej – jest wykorzystywany
w terapii chorób onkologicznych. Na działanie arsenu człowiek jest narażony także w codziennym życiu, ponieważ
jest to substancja szeroko rozpowszechniona w przyrodzie. Występuje w glebie i wodzie, co skutkuje przedostawaniem się
tego związku do pożywienia. Długotrwała ekspozycja na arsen i jego związki może doprowadzić np. do zmian w mięśniu sercowym
lub uszkodzenia wątroby. Z tego powodu ważne jest prowadzenie monitoringu zawartości tej substancji w glebie, wodzie
i pożywieniu, a także możliwości narażenia zawodowego. Niezbędne jest także ustalenie norm zawartości tego pierwiastka
(zarówno zawartości całkowitej, jak i jego nieorganicznej formy) w pożywieniu. Niniejszy artykuł jest przeglądem publikacji
znajdujących się w bazach medycznych PubMed oraz Polskiej Bibliografii Lekarskiej, które ukazały się do 2015 r. oraz dotyczyły
arsenu i jego związków. W artykule przedstawiono najważniejsze informacje dotyczące arsenu – zarówno jako trucizny,
jak i leku. Med. Pr. 2016;67(1):89–96