Wstęp: Celem badań było ustalenie roli i związków pomiędzy wybranymi wymiarami osobowości a wypaleniem zawodowym wśród strażaków zawodowych i ochotników. Pracując w ryzykownych warunkach, są oni narażeni nie tylko na utratę zdrowia, ale także życia. Z takimi warunkami pracy może być związane wypalenie zawodowe, polegające na wyczerpaniu psychicznym pracownika. Materiał i metody: Grupę badaną stanowiło 164 mężczyzn, w tym 76 strażaków ochotników Ochotniczej Straży Pożarnej (OSP) w wieku 19–61 lat (M = 32,49, SD = 9,21) oraz 88 strażaków zawodowych Państwowej Straży Pożarnej (PSP) w wieku 20–49 lat (M = 33,85, SD = 10,05). W badaniach wykorzystano: Kwestionariusz wypalenia zawodowego Maslach, Listę przymiotnikową Gougha i Heilburna wraz z Modelem osobowościowo-aksjologicznym (MOA) (kompetencje, relacje, autonomia) Mróz. Wyniki: Uzyskane wyniki wskazują na różnice między badanymi grupami strażaków w wymiarach osobowości (m.in. Ord: t = –2,739, p = 0,006; Mls: t = –2,159, p = 0,032; kompetencje: t = –2,390, p = 0,017). Badania umożliwiły również ocenę związków korelacyjnych wypalenia zawodowego. Największy związek z wypaleniem zawodowym w grupie strażaków ochotników wykazuje potrzeba akceptacji (Suc) i całkowite wypalenie zawodowe, a największy związek z wypaleniem zawodowym w grupie strażaków zawodowych wykazuje wymiar kompetencji z modelu MOA. Wnioski: Wyniki przeprowadzonych badań należy odnieść do aspektu poznawczego (zastosowanie nowego modelu MOA w tej grupie zawodowej) oraz zwrócenia uwagi na różnice osobowościowe między grupami strażaków OSP i PSP. Uzyskane wyniki mają również wartość aplikacyjną w kontekście efektywniejszej pracy psychologów z tą grupą zawodową. Med. Pr. 2021;72(5):509–519