Dobre praktyki w opiece profilaktycznej nad kobietą ciężarną w miejscu pracy – wpływ czynników szkodliwych i uciążliwości występujących w środowisku pracy i domowym na przebieg oraz wynik ciąży

Kluczowym działaniem w ramach dobrych praktyk w opiece profilaktycznej jest systematyczna kontrola stanu zdrowia pracujących, ocena jego związku przyczynowego z warunkami pracy oraz w efekcie – udzielanie pracownikom i pracodawcom porad w zakresie organizacji pracy, ergonomii, fizjologii i psychologii pracy. Lekarz medycyny pracy powinien przy tym pamiętać, że niektóre czynności wykonywane przez pracowników nie tylko wchodzą w zakres obowiązków zawodowych, ale są wykonywane przez nich również w domu. Taka świadomość jest szczególnie ważna w opiece profilaktycznej nad pracującą ciężarną. Biorąc powyższe pod uwagę, autorzy niniejszej publikacji dokonali przeglądu piśmiennictwa pod kątem uciążliwości i czynników szkodliwych, na które kobiety w ciąży mogą być narażone w trakcie wykonywania pracy zawodowej i w warunkach domowych. Przedstawione wyniki badań wskazują konieczność minimalizowania u ciężarnych czynności wymuszających częste pochylanie się, grożących upadkiem, wymagających dźwigania oraz związanych z nadmiernym stresem. Zwrócono uwagę na możliwość przekraczania łącznie w pracy i w domu obecnie obowiązującego w polskim prawie limitu 4 godzin pracy przy komputerze – głównie ze względu na wiążący się z tym niekorzystny wpływ niskiej aktywności fizycznej i długotrwale utrzymywanej pozycji siedzącej. Ze względu na niekorzystny wpływ pracy powyżej 40 godz. tygodniowo na przebieg ciąży w ocenie ryzyka zawodowego wskazana jest analiza łącznego czasu pracy ciężarnej z uwzględnieniem dodatkowych prac zarobkowych i zajęć domowych. W podsumowaniu autorzy podkreślają, że opieka profilaktyczna nad pracującą ciężarną wymaga edukowania ciężarnych w zakresie sposobu wykonywania obowiązków służbowych, ze zwróceniem uwagi na zakres i częstość czynności domowych analogicznych do zawodowych. Med. Pr. 2015;66(5):713–724