Celem wypracowywania nowych modeli opieki zdrowotnej dotyczących chorób wirusowych, uwzględniających diagnostykę oraz edukację zdrowotną, jest osiągnięcie założeń Globalnej Strategii Sektora Zdrowia na lata 2022–2030. W porównaniu z innymi krajami europejskimi Polska należy do państw o średnim współczynniku rozpowszechnienia wirusów zapalenia wątroby typu B i C (hepatitis B and C virus – HBV i HCV) oraz ludzkiego wirusa niedoboru odporności (human immunodeficiency virus – HIV). Wyzwaniem jest zmienna sytuacja epidemiologiczna wynikająca z napływu imigrantów, głównie z powodu wojny w Ukrainie. W artykule przedstawiono aktualne zalecenia dotyczące diagnostyki w kierunku HCV i HIV oraz argumenty przemawiające za szerszym wykorzystaniem służby medycyny pracy (SMP) w prewencji pierwotnej i wtórnej omawianych zakażeń. Rozszerzenie zakresu badań okresowych pracowników opieki zdrowotnej o diagnostykę zakażeń HBV, HCV i HIV, jeśli dotychczas jej nie podlegali, uznano za uzasadnione. Jeśli stężenia aminotransferazy alaninowej (ALT), aminotransferazy asparaginianowej (ASPT) lub γ-glutamylotranspeptydazy (GGTP) podczas badań wstępnych lub okresowych dla określonych narażeń zawodowych są nieprawidłowe, kluczowe jest wdrożenie działań zmierzających do wykluczenia lub potwierdzenia zakażenia HBV lub HCV oraz wskazanie dalszego postępowania w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, a następnie zweryfikowanie uzyskanych wyników podczas następnych badań okresowych. Należy zwracać uwagę na wszystkie objawy, które mogą wskazywać na zakażenie HBV, HCV i/lub HIV, rozważyć dodatkowe testy diagnostyczne (np. testy kasetkowe) i ustalić dalsze działania, jeśli wyniki będą pozytywne. Należy dostosować sposób przekazywania informacji do pacjenta, zwracając szczególną uwagę na to, czy obcokrajowiec je zrozumiał. Zalecono prowadzenie przez SMP działalności edukacyjnej zwiększającej wiedzę na temat zakażeń HBV, HCV i HIV, zarówno w ramach programów polityki zdrowotnej, jak i we współpracy z pracodawcami. Med Pr Work Health Saf. 2024;75(5)