PRACA ORYGINALNA
Ocena przydatności statystyk opisowych do interpretacji danych dotyczących aktywności fizycznej Polaków podczas pracy zawodowej
Więcej
Ukryj
1
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie / Warsaw School of Economics, Warszawa, Polska
(Kolegium Gospodarki Światowej, Katedra Turystyki / Collegium of World Economy, Department of Tourism)
2
Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie / Josef Pilsudski University of Physical Education in Warsaw,
Warszawa, Polska
(Zakład Organizacji i Historii Kultury Fizycznej, Katedra Nauk Społecznych / Department of Organization and History
of Physical Culture, Chair of Social Sciences)
Autor do korespondencji
Elżbieta Biernat
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Katedra Turystyki,
Al. Niepodległości 162, 02-554 Warszawa
Med Pr Work Health Saf. 2014;65(6):743-53
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp: Celem pracy jest ocena, czy stosowane dotychczas podstawowe statystyki opisowe są wystarczające do interpretacji
danych dotyczących aktywności fizycznej Polaków w obrębie jednej z domen ich życia codziennego – aktywności fizycznej
w pracy zawodowej. Materiał i metody: Badaną grupę stanowiło 964 losowo wybranych Polaków pracujących zawodowo.
Zastosowano długą wersję International Physical Activity Questionnaire (IPAQ, Międzynarodowy Kwestionariusz Aktywności
Fizycznej). Statystyka opisowa obejmowała charakterystykę zmiennych za pomocą wartości: średnich (M), mediany
(Me), wartości maksymalnych i minimalnych (maks.–min.), odchylenia standardowego i percentylowych. Wnioskowanie
statystyczne opierało się na porównaniu zmiennych (rangowy test Kruskala-Wallisa i test Chi2 zgodności Pearsona). W ocenie
istotności efektów przyjęto poziom istotności równy 0,05. Wyniki: Aktywność fizyczną w pracy deklarowało 46,4% badanych
(wysiłek intensywny – 23,5%, umiarkowany – 30,2%, chodzenie – 39,5%). Całkowita (tygodniowa) aktywność fizyczna
wynosiła 2751,1 MET-min/tydzień (Metabolic Equivalent of Task – równoważnik metaboliczny), ale odnotowano
bardzo wysokie odchylenie standardowe (SD = 5302,8) i wartości maksymalne MET-min/tydzień (maks. = 35 511). Dotyczyło
to także poszczególnych rodzajów wysiłków. Około 10% respondentów (90. percentyl) drastycznie zawyżało średnią. Nie
stwierdzono natomiast żadnych istotnych różnic (p > 0,05) ani w zależności od charakteru wykonywanej pracy, ani w rodzaju
wysiłku. Średni czas siedzenia wynosił 256,0±173,2 min/dzień. Aż 39% badanych spełniało prozdrowotne normy Światowej
Organizacji Zdrowia (World Health Organization) wyłącznie dzięki aktywności fizycznej w pracy (aż 42,5% pracowników
umysłowych, 38% administracyjno-technicznych, tylko 37,9% fizycznych). Wnioski: W analizie danych konieczne jest
wyznaczanie kwantyli – dających pełniejszy obraz rozkładów wartości MET-min/tydzień aktywności fizycznej w pracy zawodowej.
Konieczne jest także uaktualnienie wytycznych metodycznego postępowania podczas stosowania długiej wersji
IPAQ. Wydaje się, że 16 godz. wysiłku na dzień nie jest wystarczającym kryterium do odrzucania uzyskanych wyników.
Med. Pr. 2014;65(6):743–753