Wstęp: Celem pracy była ocena zależności między wykształceniem, stanem cywilnym, statusem zatrudnienia i miejscem zamieszkania a umieralnością mieszkańców Polski w wieku produkcyjnym w latach 2002 i 2011. Materiał i metody: Analizą objęto zgony mieszkańców Polski w wieku 25–64 lat w 2002 r. (N = 97 004) i 2011 r. (N = 104 598). Dla poszczególnych grup społeczno- -ekonomicznych obliczono standaryzowane współczynniki umieralności (SDR) na 100 000 mieszkańców i wskaźniki nierówności (rate ratio – RR). Wyniki: W grupie mężczyzn biernych zawodowo SDR zmniejszył się z 2244,3 w 2002 r. do 1781,9 w 2011 r., natomiast wśród aktywnych zawodowo wzrósł z 253,8 do 298,9 (spadek RR z 8,8 do 6). W grupie kobiet biernych zawodowo SDR zmniejszył się z 579,5 do 495,2, natomiast wśród aktywnych zawodowo zwiększył się z 78,8 do 90,9 (spadek RR z 7,4 do 5,4). W grupie mężczyzn z wykształceniem wyższym SDR zmniejszył się z 285,7 do 246, a w grupie z wykształceniem podstawowym wzrósł z 1141 do 1183 (wzrost RR z 4 do 4,8). W grupie kobiet z wykształceniem wyższym SDR zmniejszył się z 127,2 do 115,6, a w grupie z wykształceniem podstawowym zwiększył się z 375,8 do 423,1 (wzrost RR z 3 do 3,7). W grupie rozwiedzionych/ /separowanych również wzrosły SDR – z 1521,4 do 1729,8 wśród mężczyzn i z 365,5 do 410,8 wśród kobiet. Wnioski: Przyszłe programy profilaktyczne i edukacyjne w zakresie ochrony zdrowia należy adresować przede wszystkim do osób biernych zawodowo, z wykształceniem podstawowym oraz rozwiedzionych lub żyjących w separacji. Med. Pr. 2017;68(6):771–778