PRACA PRZEGLĄDOWA
Krzyżujące się kompetencje (skill mix) w zawodach medycznych i okołomedycznych
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum / Jagiellonian University Medical College, Kraków, Poland
(Wydział Nauk o Zdrowiu, Instytut Zdrowia Publicznego / Faculty of Health Sciences, Institute of Public Health)
2
Uczelnia Łazarskiego / Lazarski University, Warsaw, Poland
(Instytut Zarządzania w Ochronie Zdrowia / Institute of Healthcare Management)
3
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach / University of Economics in Katowice, Katowice, Poland (Katedra Zarządzania Publicznego i Nauk Społecznych / Department of Public Management)
4
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie / Cracow University of Economics, Kraków, Poland
(Wydział Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych, Katedra Zarządzania Kapitałem Ludzkim / Faculty of Economics and International
Relations, Department of Human Resources Management)
Data publikacji online: 28-02-2020
Autor do korespondencji
Katarzyna Badora-Musiał
Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum,
Wydział Nauk o Zdrowiu, Instytut Zdrowia Publicznego, ul. Grzegórzecka 20, 31-531 Kraków
Med Pr Work Health Saf. 2020;71(3):337-52
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Problemem wielu systemów ochrony zdrowia jest niedobór kadr medycznych, przede wszystkim lekarzy i pielęgniarek. Ich liczba,
kompetencje i uprawnienia warunkują dostępność usług medycznych i ich jakość. Zapotrzebowanie na usługi medyczne zwiększa
się wraz z postępującym procesem starzenia się populacji, wzrostem liczby zachorowań na choroby przewlekłe i ciągłymi reformami
systemów zdrowotnych. Koszty pracownicze w ochronie zdrowia są kosztami najbardziej obciążającymi system, dlatego
trzeba tworzyć efektywne zespoły pracowników sektorowych, korzystając z dostępnych zasobów. Wymienione czynniki skutkują
racjonalizacją zatrudnienia lub nadawaniem nowych uprawnień medycznych i okołomedycznych nowym grupom profesjonalistów,
czego wynikiem jest zjawisko krzyżowania się kompetencji (skill mix). Dobrze przygotowane i wdrożone krzyżujące się
kompetencje pozwalają poprawić jakość opieki nad pacjentem, zwiększyć jego zadowolenie i uzyskać lepsze wyniki kliniczne.
W procesie krzyżowania się kompetencji dochodzi do zamiany sprawowanych dotychczas ról. Gdy jedni profesjonaliści rozbudowują
istniejące role, inni są zobowiązani do przyjęcia niektórych aspektów poprzedniej roli. Przy krzyżowaniu się kompetencji
często pojawiają się też nowe role, nowe zawody, których zakres opracowuje się tak, aby pasowały one do obowiązującej praktyki.
Najczęściej krzyżujące się kompetencje dotyczą personelu pielęgniarskiego i położniczego oraz lekarzy i ratowników medycznych.
Aby przeciwdziałać niedoborowi lekarzy w Polsce, wprowadzono zmiany, których celem jest zwiększenie dostępu do świadczeń
medycznych: m.in. pielęgniarki i położne uzyskały prawo do wypisywania recept i ordynacji medycznej, ratownicy medyczni –
prawo do wykonywania medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych, a fizjoterapeuci – prawo do realizacji
samodzielnej wizyty fizjoterapeutycznej. Powstał także nowy zawód – koordynator medyczny. Med. Pr. 2020;71(3):337–352