PRACA ORYGINALNA
Konflikty praca−rodzina i rodzina−praca a zdrowie: ochronna rola zaangażowania i zadowolenia z pracy
Więcej
Ukryj
1
SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny / SWPS University of Social Sciences and Humanities, Warsaw, Poland
(Wydział Psychologii w Warszawie, Katedra Psychologii Różnic Indywidualnych, Diagnozy i Psychometrii / Faculty of Psychology
in Warsaw, Department of Psychology of Individual Differences, Diagnosis and Psychometric Research)
Data publikacji online: 19-12-2019
Autor do korespondencji
Anna M. Zalewska
SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny,
Wydział Psychologii w Warszawie, Katedra Psychologii Różnic Indywidualnych, Diagnozy i Psychometrii,
ul. Chodakowska 19/31, 03-815 Warszawa
Med Pr Work Health Saf. 2020;71(1):33-46
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wstęp: Celem badania była analiza relacji pomiędzy konfliktami praca−rodzina (KPR) i rodzina−praca (KRP) a zdrowiem z uwzględnieniem
zmiennych, które mogą regulować (mediować lub moderować) te relacje: zaangażowania w pracę i zadowolenia z niej
(satysfakcja z pracy, afekt pozytywny – AP i afekt negatywny – AN w pracy). Materiał i metody: Badaniu poddano 114 pracowników
(31,6% mężczyzn) w wieku 25–55 lat (M = 35,4, SD = 7,4), którzy wypełnili zestaw kwestionariuszy: Konflikty: praca–rodzina
i rodzina–praca, Kwestionariusz Utrecht Work Engagement Scale (UWES-17), Skala afektu w pracy, Skala satysfakcji z pracy, Ogólny
kwestionariusz zdrowia GHQ-28. Wyniki: Związki między zmiennymi były zgodne z oczekiwaniami z wyjątkiem nieistotnej korelacji
KRP a zdrowie. Modele zależności (oddzielnie dla KRP i KPR) testowane w analizach modelowania równań strukturalnych
(SEM) były bardzo dobrze dopasowane do danych. Silniejsze konflikty były predyktorami silniejszego AN, a poprzez AN pośrednio
predyktorami większych problemów zdrowotnych. Ze wzrostem konfliktów słabło także zaangażowanie w pracę – wraz z nim spadały
satysfakcja z pracy i AP, a z kolei z ich spadkiem wzrastały AN i problemy zdrowotne. Jednak pośrednie korzystne efekty zaangażowania
na zdrowie były większe niż pośrednie efekty konfliktów – ze wzrostem zaangażowania wzrastały satysfakcja z pracy i AP,
a z ich wzrostem obniżały się afekt negatywny i problemy zdrowotne. Bezpośrednimi predyktorami zdrowia były AP (osłabiał problemy,
tj. wzmacniał zdrowie) i AN (zwiększał problemy, tj. osłabiał zdrowie) oraz interakcja KPR i zaangażowania w pracę. Wnioski: Wyniki potwierdzają, że relacje KRP/KPR a zdrowie są złożone i pośredniczone przez zaangażowanie w pracę i zadowolenie z niej.
Pokazują także, że większe zaangażowanie sprzyja zadowoleniu z pracy i pośrednio wzmacnia zdrowie. Dodatkowo jego wysoki poziom
jest buforem dla bezpośrednich niekorzystnych efektów KPR na zdrowie. Zwiększanie zaangażowania w pracę w obliczu silnych
konfliktów, zwłaszcza KPR, może być pomocne w zapobieganiu ich negatywnym skutkom dla zdrowia. Med. Pr. 2020;71(1):33–46