Wstęp: Artykuł przedstawia diagnozę społeczno-ekonomicznej i zdrowotnej kondycji pracujących Polaków mieszkających w miastach. Materiał i metody: Badania przeprowadzono na ogólnopolskiej grupie aktywnych zawodowo Polaków w wieku 19–65 lat. Kwestionariusz wywiadu zawierał rozbudowaną część społeczno-demograficzną i część psychometryczną, składającą się z kwestionariuszy mierzących stan zdrowia psychicznego, zdolność do pracy, zadowolenie z pracy i funkcjonowanie rodziny. Wyniki: Nieco więcej niż połowa badanych (54%) wykonywała pracę w wyuczonym zawodzie. Większość (88%) pracowała w pełnym wymiarze czasu pracy, poświęcała na pracę 8 godzin dziennie (65%) i była zatrudniona u jednego pracodawcy (92%). Większość badanych była generalnie zadowolona ze swojej pracy (poza aspektem finansowym) i z życia rodzinnego. Stres zawodowy odczuwało 59% pracowników, w tym 15% w sposób silny. Z kolei rodzina była przyczyną stresu dla 31% pracujących. Przynajmniej jedną chorobę miało zdiagnozowanych 42% badanych. Najczęściej występowały: choroby układu ruchu (19%), układu krążenia (13%) i układu oddechowego (11%). Jednocześnie 76% respondentów oceniło swoje zdrowie jako raczej dobre i dobre. Średni wskaźnik stanu zdrowia psychicznego mieścił się w granicach przeciętnego, ale aż 12% badanych uzyskało wynik wskazujący na ryzyko wystąpienia poważnych zaburzeń zdrowia psychicznego. Najczęściej pracownicy oceniali swoją zdolność do pracy jako raczej dobrą i dobrą. Wnioski: Przedstawione dane pokazują kierunek działań w obszarze opieki zdrowotnej nad pracownikiem – jest nim zapobieganie stresowi zawodowemu, chorobom układu mięśniowo-szkieletowego, krążeniowego i oddechowego. Z punktu widzenia profilaktyki chorób istotnie ograniczających zdolność do pracy konieczne jest wdrażanie programów edukacyjnych w miejscach pracy. Tego typu działania, jeśli są cykliczne, przynoszą najlepsze efekty. Med. Pr. Med. Pr. 2014;65(6):785–797