PRACA ORYGINALNA
Empatia a stres: mediujący wpływ strategii pracy emocjonalnej na przykładzie pielęgniarek zabiegowych
Więcej
Ukryj
1
Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego / Jagiellonian University Medical College, Kraków, Poland
(Zakład Psychologii Zdrowia, Wydział Nauk o Zdrowiu / Department of Health Psychology, Faculty of Health Sciences)
Data publikacji online: 09-07-2020
Autor do korespondencji
Maciej Załuski
Instytut Pielęgniarstwa i Położnictwa, ul. Kopernika 25, 31-501 Kraków
Med Pr Work Health Saf. 2020;71(4):461-71
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wstęp: Pielęgniarka, wykonując pracę emocjonalną, dostraja własne emocje do oczekiwań pacjenta. Stosowane wówczas strategie samoregulacji osłabiają jej siły psychiczne i przyczyniają się do powstawania różnych objawów zespołu wypalenia zawodowego (occupational burnout syndrome – OBS). Znane są także dodatnie związki łączące wybrane strategie pracy emocjonalnej ze wzrostem zaangażowania w wykonywaną pracę zawodową. Zasobem ochronnym są umiejętności empatyzowania z pacjentem. Empatia pozwala pielęgniarce dzielić się emocjami z pacjentem, zachowując postawę neutralnego obserwatora, sprzyja podejmowaniu działań służących redukcji bólu i cierpienia oraz pomaga budować relację obustronnego zaufania i współpracy. Celem niniejszych badań było sprawdzenie modelu teoretycznego, który zakładał mediującą rolę strategii pracy emocjonalnej w związku między empatią a OBS. Materiał i metody: Próba liczyła 84 pielęgniarki zabiegowe zatrudnione w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie. Wykorzystano model badania przekrojowego z użyciem metod kwestionariuszowych. W badaniu zastosowano Kwestionariusz wypalenia zawodowego Link (Link Burnout Questionnaire) w adaptacji Jaworowskiej do pomiaru OBS, Skróconą skalę ilorazu empatii (Empathy Quotient – short) w adaptacji Jankowiak-Siudy do pomiaru empatii oraz Skalę płytkiej i głębokiej pracy emocjonalnej (Deep Acting and Surface Acting Scale) w adaptacji Finogenow do pomiaru pracy emocjonalnej. Do analizy wykorzystano oprogramowanie IBM SPSS Statistics 24 z makrem PROCESS v. 3.4 Hayesa. Wyniki: Badanie potwierdziło występowanie ujemnej korelacji między poziomem empatii a nasileniem objawów OBS. Stosowanie powierzchniowych strategii regulacji podczas wykonywania pracy emocjonalnej osłabiało ochronny wpływ empatii na wypalenie. Wykorzystanie strategii głębokiego przetwarzania emocji podtrzymywało wspomniany związek. Wnioski: Elastyczne korzystanie z umiejętności samoregulacji emocji przez pracowników medycznych pogłębia osobowy kontakt z pacjentem oraz mediuje między poziomem empatii a nasileniem OBS. Med. Pr. 2020;71(4):461–471