PRACA ORYGINALNA
Choroby serca związane z zawodowym narażeniem na hałas, drgania i inne czynniki współwystępujące – populacyjne badanie ankietowe bułgarskich pracowników
1 1 | Medical University of Plovdiv, Plovdiv, Bulgaria (Faculty of Public Health, Department of Hygiene and Ecomedicine) |
2 | Medical University of Plovdiv, Plovdiv, Bulgaria (Faculty of Public Health, Department of Health Management and Healthcare Economics) |
AUTOR DO KORESPONDENCJI
Angel M. Dzhambov
Medical University of Plovdiv, Faculty of Public Health, Department of Hygiene and Ecomedicine, 15-A Vassil Aprilov Boulevard, 4002 Plovdiv, Bulgaria
Medical University of Plovdiv, Faculty of Public Health, Department of Hygiene and Ecomedicine, 15-A Vassil Aprilov Boulevard, 4002 Plovdiv, Bulgaria
Med Pr 2016;67(4):435–445
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
reakcje fizjologiczne na obciążenia i warunki pracyfizjologiczne aspekty organizacji pracy (czas pracy, praca zmianowa)wpływ czynników szkodliwych na organizm człowiekahigiena pracyzawodowe i środowiskowe determinanty stanu zdrowia populacji
STRESZCZENIE ARTYKUŁU
Wstęp: Choroby układu sercowo-naczyniowego są główną przyczyną zgonów na świecie. Z kolei hałas i wibracje uznaje się za
czynniki ryzyka zawodowego, ale niewiele wiadomo na temat ich wpływu na układ krążenia u mieszkańców Bułgarii z uwzględnieniem
płci i różnych grup zawodowych. Celem pracy była ocena ryzyka występowania chorób układu krążenia związanego
z zawodowym narażeniem na hałas i drgania. Materiał i metody: Wykonano retrospektywną analizę danych z 3 etapów
(lat 2001–2010) Europejskiego Badania Warunków Pracy (European Working Conditions Survey – EWCS). Analiza obejmowała
wyniki badania ankietowego reprezentatywnej próby – 3149 bułgarskich pracowników w wieku ≥ 15 lat. Po wprowadzeniu poprawki
na inne badane czynniki okazało się, że istnieje związek między zgłaszanymi w ankiecie przypadkami chorób serca a narażeniem
na hałas i drgania w miejscu pracy. Wyniki 3 etapów badania połączono, dokonując metaanalizy z zastosowaniem metody
ważenia przez odwrotność wariancji (inverse variance heterogeneity – IVhet). Wyniki: W przypadku hałasu ryzyko występowania
chorób układu krążenia było podwyższone u kobiet (ryzyko względne (relative risk – RR) = 1,26; 95-procentowy przedział
ufności (95% confidence interval – 95% CI): 0,53–3,01, ale nie wśród mężczyzn (RR = 0,49; 95% CI: 0,14–1,65). U pracowników
o długim stażu pracy ryzyko względne wynosiło 1,01 (95% CI: 0,60–1,69). W przypadku wibracji RR było zwiększone u wszystkich
badanych, ale bardziej u mężczyzn (RR = 2,56; 95% CI: 1,60–4,09) niż u kobiet (RR = 1,32; 95% CI: 0,77–2,27). Wśród pracowników
o długim stażu pracy ryzyko względne wynosiło 1,56 (95% CI: 1,02–2,40), u zatrudnionych w przemyśle – 1,10 (95% CI:
0,61–1,98), a u pracujących w sektorze usług – 1,18 (95% CI: 0,57–2,46). Wnioski: Narażenie na drgania w miejscu pracy w Bułgarii
było czynnikiem zwiększonego ryzyka chorób serca. Natomiast narażenie na hałas prawdopodobnie było tym czynnikiem tylko
wśród kobiet i robotników o długim stażu pracy. Med. Pr. 2016;67(4):435–445
ARTYKUŁ POWIĄZANY