PRACA ORYGINALNA
Wpływ stresu i intensywności rozmów przez telefon komórkowy na stan zdrowia i dolegliwości subiektywne pracowników sieci GSM
Więcej
Ukryj
1
Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera / Nofer Institute of Occupational Medicine, Łódź, Poland (Zakład Fizjologii Pracy i Ergonomii / Department of Work Physiology and Ergonomics)
2
Uniwersytet Łódzki / University of Lodz, Łódź, Poland
(Zakład Metodologii Badań Psychologicznych i Statystyki / Department of Psychological Research Methodology and Statistics)
Data publikacji online: 12-07-2017
Autor do korespondencji
Alicja Bortkiewicz
Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera, Zakład Fizjologii Pracy i Ergonomii, ul. św. Teresy 8, 91-348 Łódź
Med Pr Work Health Saf. 2017;68(5):617-28
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wstęp: Dotąd nie opublikowano danych dotyczących skutków zdrowotnych, jakie mogą być efektem synergistycznego działania
pól elektromagnetycznych (PEM) i stresu. Poznanie mechanizmów ich jednoczesnego działania pozwoli na przygotowanie
odpowiednich procedur, które zminimalizują niekorzystne skutki zdrowotne występujące u osób zawodowo używających telefonów
komórkowych. Materiał i metody: U 600 losowo wybranych osób przeprowadzono badanie ankietowe dotyczące stanu
zdrowia i częstości występowania dolegliwości subiektywnych związanych z korzystaniem z telefonów komórkowych. Wśród
respondentów było 208 pracowników sieci GSM, do których skierowano ankietę dotyczącą oceny poziomu stresu ogólnego
(Skala Spostrzeganego Stresu) oraz Kwestionariusz do Subiektywnej Oceny Pracy. Otrzymano 89 wypełnionych kwestionariuszy
(odsetek zwrotu: 42,8%). Wyniki: Średni wiek badanych wynosił 30,3 roku (odchylenie standardowe (standard deviation
– SD) = 7,7), ich średni staż pracy z telefonem komórkowym – 4,1 roku (SD = 1,7), a poziom stresu zawodowego (według
przyjętych norm) – 95,3 (SD = 19,1). Oceniając stres życiowy, najwięcej osób (62,8%) skarżyło się na częste problemy z uporaniem
się z kłopotami dnia codziennego, a 57,4% miało dość częste problemy z pokierowaniem własnymi sprawami. W ocenie stresu życiowego
istotnie różniły się osoby o różnym stażu pracy z telefonem komórkowym (p = 0,03), a w ocenie stresu zawodowego osoby
prowadzące przez niego rozmowy o różnej długości (p = 0,05). Ryzyko bólów głowy zarówno kojarzonych (iloraz szans (odds ratio
– OR) = 4,2, p = 0,008), jak i niekojarzonych (OR = 2,97, p = 0,04) z rozmowami przez telefon komórkowy – po uwzględnieniu
wpływu stresu – było istotnie wyższe u osób rozmawiających przez telefon ponad 60 min dziennie niż u osób rozmawiających
krócej. Wnioski: Przeprowadzone badania wskazują, że oba stresory działające jednocześnie (PEM telefonu komórkowego oraz
stres zawodowy i ogólny) niekorzystnie wpływają na samopoczucie pracowników i zwiększają ryzyko występowania dolegliwości
subiektywnych. Med. Pr. 2017;68(5):617–628