Problemy wynikające z gromadzenia się w środowisku plastikowych odpadów stały się globalne. Apele o zaprzestanie wykorzystywania jednorazowych słomek do napojów czy plastikowych sztućców nie pojawiły się bez powodu – rocznie produkuje się 320 mln ton wyrobów plastikowych, z których 40% to przedmioty jednorazowego użytku. Coraz więcej państw i prywatnych przedsiębiorstw rezygnuje z przedmiotów plastikowych na rzecz ich biodegradowalnych zamienników, np. tekturowych słomek do napojów. W środowisku plastikowe odpady podlegają wielu oddziaływaniom fizykochemicznym oraz biodegradacji, w której biorą udział bakterie. Bytując na odpadach syntetycznych, powodują zmniejszenie ich rozmiarów i zwiększają ich dyspersję w środowisku. Małe, niewidoczne gołym okiem cząstki plastiku noszą nazwę nanoplastiku. Nanoplastik nie jest obojętny dla organizmów żywych. Z uwagi na swoje rozmiary jest pobierany wraz z pokarmem przez zwierzęta i przekazywany w łańcuchu troficznym. Zdolność nanoplastiku do przenikania barier organizmu indukuje efekty biologiczne o rozmaitych skutkach. Wiele ośrodków prowadzi badania na temat nanoplastiku, jednak ich wyniki wciąż stanowią ułamek danych potrzebnych do jednoznacznego wnioskowania o jego wpływie na organizmy żywe. Brakuje także danych dotyczących bezpośredniego narażenia na zanieczyszczenie nanoplastikiem w miejscach pracy, szkołach i miejscach użyteczności publicznej, norm opisujących dopuszczalne stężenie nanoplastiku w produktach spożywczych i wodzie pitnej oraz badań in vitro na nanocząstkach innych niż polistyrenu. Uzupełnienie dostępnych danych pozwoli obiektywnie ocenić zagrożenia płynące ze strony ekspozycji organizmów na nanoplastik. Med. Pr. 2020;71(6):743–756