Wstęp: Ratowników medycznych charakteryzuje podwyższone ryzyko wystąpienia zaburzeń po stresie traumatycznym. Celem zrealizowanego projektu badawczego było wskazanie specyficznych korelatów zespołu stresu pourazowego pojmowanych w kategoriach zasobów i deficytów emocjonalno-poznawczych pod postaciami aleksytymii, ruminacji i strategii radzenia sobie ze stresem w tej grupie zawodowej. Materiał i metody: W 3 niezależnych badaniach, przeprowadzonych w pierwszej połowie 2017 r. w województwie wielkopolskim, uczestniczyło 145 ratowników medycznych. W każdym badaniu oszacowano objawy zespołu stresu pourazowego (post-traumatic stress disorder – PTSD) przy pomocy Zrewidowanej skali wpływu zdarzeń (The Impact of Event Scale-Revised – IES-R). Dodatkowo w badaniu pierwszym zmierzono poziom aleksytymii za pomocą skali aleksytymii, czyli spolszczonej wersji skali Toronto Alexithymia Scale-20 (TAS-20), w badaniu drugim – ruminację, wykorzystując Kwestionariusz ruminacji, a w badaniu trzecim – strategie radzenia sobie ze stresem, posługując się Mini-COPE – Inwentarzem do pomiaru radzenia sobie ze stresem (Inventory for Measuring Coping with Stress Mini-COPE). Wyniki: Analizy wykazały związki pomiędzy natężeniem stresu potraumatycznego a aleksytymią oraz ruminacjami. Stosowane strategie radzenia sobie generalnie nie wiązały się ze stresem potraumatycznym. Wykonane badanie mediacji wykazało, że intruzjom można przypisać funkcję mediatora relacji łączącej pobudzenie z unikaniem. Cierpiących na PTSD charakteryzuje wysoki poziom unikania sytuacji przypominających zdarzenie traumatyczne, ponieważ wysokie pobudzenie nasila prawdopodobieństwo pojawienia się intruzji. Wnioski: Ponad połowa badanych ratowników medycznych deklarowała występowanie objawów stresu pourazowego, co prawdopodobnie jest czynnikiem prognostycznym pojawienia się w dalszej przyszłości klinicznych objawów PTSD u tej grupy zawodowej. Deficyty poznawczo-emocjonalne, aleksytymia i negatywne ruminacje współwystępują z objawami stresu potraumatycznego. Z kolei zasoby strategii radzenia sobie ze stresem są niewystarczającym mechanizmem zaradczym dla stresu traumatycznego. Zespół stresu pourazowego może być ujmowany jako dynamiczna sekwencja. Charakter pracy ratownika medycznego predysponuje go do doświadczania traumy złożonej i/lub wtórnej, które mogłyby być obszarem dalszych badań. Med. Pr. 2019;70(1):53–66