PRACA ORYGINALNA
Metoda oznaczania 1,2:3,4-diepoksybutanu w powietrzu na stanowiskach pracy
Więcej
Ukryj
1
Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy / Central Institute for Labour Protection –
National Research Institute, Warszawa, Poland
(Zakład Zagrożeń Chemicznych, Pyłowych i Biologicznych / Department of Chemical, Aerosol and Biological Hazards)
Autor do korespondencji
Joanna Kowalska
Centralny Instytut Ochrony Pracy –
Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Zagrożeń Chemicznych, Pyłowych i Biologicznych,
ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa
Med Pr Work Health Saf. 2016;67(5):645-52
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wstęp: 1,2:3,4-Diepoksybutan (DEB) jest substancją zaklasyfikowaną do grupy substancji rakotwórczych. W Polsce nie ustalono
wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia dla tej substancji w powietrzu na stanowiskach pracy. W związku ze stosowaniem
DEB w krajowych przedsiębiorstwach zaistniała potrzeba opracowania czułej metody oznaczania 1,2:3,4-diepoksybutanu
w środowisku pracy. Materiał i metody: Badania wykonano techniką chromatografii gazowej (gas chromatography – GC)
przy zastosowaniu chromatografu gazowego Agilent Technologies 7890A sprzężonego ze spektrometrem mas 5975C (prod. Agilent
Technologies, USA) i kolumny kapilarnej Rtx-5MS (30 m × 0,25 mm × 0,25 μm) (prod. Restek, USA). Wyniki: Opracowana
metoda oznaczania polega na przepuszczeniu znanej objętości badanego powietrza przez rurkę pochłaniającą wypełnioną węglem
aktywnym w celu osadzenia na nim par 1,2:3,4-diepoksybutanu, desorpcji pochłoniętego DEB mieszaniną dichlorometanu
i metanolu (95:5, v/v) i analizie tak otrzymanego roztworu. Krzywa kalibracji w zakresie stężeń 0,09–2,06 μg/ml jest liniowa
(r = 0,999), co odpowiada zakresowi 5–114 μg/m3 dla próbki powietrza o objętości 18 l. Granica wykrywalności (limit of detection
– LOD) wynosi 9,89 ng/ml, a granica oznaczalności (limit of quantification – LOQ) – 29,67 ng/ml. Wnioski: Opisana
metoda analityczna umożliwia selektywne oznaczenie 1,2:3,4-diepoksybutanu w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności
buta-1,3-dienu, 1,2-epoksypropanu, toluenu, styrenu i 1,2-epoksy-3-fenoksypropanu. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją
i dokładnością oraz spełnia wymagania normy PN-EN 482:2012 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych.
Med. Pr. 2016;67(5):645–652