PRACA ORYGINALNA
Kopenhaski Kwestionariusz Psychospołeczny (COPSOQ) – właściwości psychometryczne wybranych skal w polskiej wersji
Więcej
Ukryj
1
Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy / Central Institute for Labour Protection – National Research Institute, Warszawa, Poland
(Zakład Ergonomii, Pracownia Psychologii Społecznej / Department of Ergonomics, Laboratory of Social Psychology)
Data publikacji online: 05-04-2017
Autor do korespondencji
Maria Widerszal-Bazyl
Centralny Instytut Ochrony Pracy –
Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Ergonomii, Pracownia Psychologii Społecznej, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa
Med Pr Work Health Saf. 2017;68(3):329-48
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wstęp: Kopenhaski Kwestionariusz Psychospołeczny (Copenhagen Psychosocial Questionnaire – COPSOQ) ma wiele zalet w porównaniu
z innymi podobnymi narzędziami, m.in. nie jest związany z 1 modelem teoretycznym stresu w pracy, lecz odwołuje się
do kilku, jest prosty i mierzy szerokie spektrum psychospołecznych warunków pracy o udowodnionym związku ze zdrowiem.
Celem artykułu jest podsumowanie informacji o psychometrycznych właściwościach polskiej wersji 11 skal: Wymagań Ilościowych,
Wymagań Emocjonalnych, Kontroli w Pracy, Wsparcia Społecznego, Możliwości Rozwoju, Sensu Pracy, Jasności Roli,
Przywództwa, Niepewności Pracy, Zadowolenia z Pracy i Ogólnego Stanu Zdrowia. Materiał i metody: Analizy oparto na wynikach
4 projektów badawczych, w których stosowano polskie wersje skal COPSOQ – badań w reprezentatywnej próbie polskich
pielęgniarek (N = 4354), nad niepewnością pracy w 2 grupach urzędniczych (N = 295, N = 724), nad mobbingiem wśród nauczycieli
(N = 1037) i nad psychologicznymi skutkami restrukturyzacji firm (N = 1396). Dokonano analizy następujących parametrów
psychometrycznych wybranych skal: spójności wewnętrznej, trafności teoretycznej i trafności czynnikowej. Wyniki: Wykazano
zadowalającą rzetelność 8 skal (α Cronbacha = 0,7–0,91, zależnie od skali): Wymagań Ilościowych, Kontroli w Pracy, Wsparcia Społecznego,
Możliwości Rozwoju, Sensu Pracy, Jakości Przywództwa, Zadowolenia z Pracy i Ogólnego Stanu Zdrowia. Wyniki analiz
czynnikowych wskazywały na odrębność czynnikową ww. skal. Potwierdzono trafność teoretyczną 11 skal, wykazując ich związki
ze zmiennymi, które na podstawie teorii i badań można było uznać za kryteria trafności skal. Wnioski: Osiem skal COPSOQ
w polskiej wersji można polecić do stosowania w badaniach uwzględniających psychospołeczne właściwości pracy, ponieważ są
rzetelne i trafne. Przytoczone w artykule średnie wyniki na skalach oraz odchylenia standardowe mogą posłużyć jako punkty
odniesienia w ocenie uzyskiwanych wyników. Med. Pr. 2017;68(3):329–348