PRACA ORYGINALNA
Wpływ sprawności psychomotorycznej oraz temperatury wewnętrznej ciała na wydolność fizyczną
u sportowców
Więcej
Ukryj
1
Politechnika Wrocławska, Wrocław, Poland
(Wydział Medyczny, Katedra Nauk Przedklinicznych, Farmakologii i Diagnostyki Medycznej)
2
Centrum Medyczne „PZU Zdrowie”, Wrocław, Poland
3
Dolnośląski Ośrodek Leczenia Chorób Serca im. prof. Zbigniewa Religi MEDINET, Wrocław, Poland (Oddział Kardiochirurgii)
Data publikacji online: 26-08-2025
Autor do korespondencji
Robert Skalik
Politechnika Wrocławska, Wydział Medyczny,
Katedra Nauk Przedklinicznych, Farmakologii i Diagnostyki Medycznej, ul. Hoene-Wrońskiego 13c, 58-376 Wrocław
INFORMACJE KLUCZOWE
- Sprawność psychomotoryczna wpływa na parametry wydolnościowe.
- Wskaźnik neurotermometaboliczny jest wiarygodnym wskaźnikiem wydolności fizycznej.
- Temperatura wewnętrzna ciała w trakcie intensywnego wysiłku wpływa na sprawność psychomotoryczną.
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wstęp: Rozwój badań nad fizjologią wysiłku w ostatnich kilkunastu latach pozwolił na lepsze zrozumienie mechanizmów wpływających na wydolność fizyczną u sportowców. Mimo to przyczyny nietolerancji wysiłku fizycznego u sportowców nie są w pełni jasne. Wydolność fizyczna jest procesem złożonym i niezależnie od prawidłowego funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego może podlegać istotnym zmianom pod wpływem układu nerwowego oraz mechanizmów termoregulacyjnych. Celem niniejszej pracy jest ocena związków pomiędzy sprawnością psychomotoryczną (SP) i temperaturą wewnętrzną ciała (core body temperature – Tc) a wybranymi parametrami wydolnościowymi w teście spiroergometrycznym (sercowo-płucny test wysiłkowy, cardiopulmonary exercise testing – CPX) oraz wartości diagnostycznej wskaźnika neurotermometabolicznego (neurothermometabolic index – NTMI) jako nowego markera wydolności fizycznej u sportowców. Materiał i metody: W badaniu uczestniczyło 44 zdrowych sportowców. U wszystkich przeprowadzono CPX w celu oceny parametrów wentylacyjnych, tj. maksymalnego poboru tlenu przez tkanki (maximum oxygen consumption – VO2max), wentylacji minutowej (minute ventilation – VE), ekwiwalentu wentylacyjnego dla dwutlenku węgla na progu beztlenowym (ventilatory equivalent for carbon dioxide at anaerobic threshold – VECO2AT), wydalania dwutlenku węgla podczas maksymalnego wysiłku (maximal carbon dioxide output – VCO2) i progu beztlenowego, ocenę SP (średni czas reakcji złożonej na bodziec świetlny, liczba poprawnych i błędnych odpowiedzi na bodziec świetlny) przed i bezpośrednio po CPX oraz pomiar Tc w CPX. Na podstawie uzyskanych wartości Tc podczas maksymalnego wysiłku, wartości poboru tlenu na progu beztlenowym i średniego czasu reakcji na bodziec świetlny zmierzonego po CPX wyznaczono NTMI. Wyniki: Stwierdzono istotny związek pomiędzy Tc podczas maksymalnego wysiłku a SP ocenianą zaraz po zakończeniu CPX. Potwierdzono istotny związek pomiędzy SP przed CPX a VECO2AT w CPX. Sprawność psychomotoryczna oceniona po zakończeniu CPX była istotnie związana z VCO2. Wskaźnik neurotermometaboliczny był istotnie związany z VO2max, VE i VCO2 w CPX. Wnioski: Wyniki badań potwierdziły istotny związek pomiędzy SP, obciążeniem termicznym i parametrami wentylacyjnymi w CPX u sportowców. Wskaźnik neurotermometaboliczny jest wartościowym markerem wydolności fizycznej u sportowców. Med Pr Work Health Saf. 2025;76(3)