%0 Journal Article %9 journal article %J Medycyna Pracy. Workers' Health and Safety %@ 0465-5893 %V 68 %N 3 %D 2017 %F Cichoń2017 %T Wpływ kwasu α-liponowego na procesy wolnorodnikowe w surowicy szczurów utrzymywanych na diecie wysokotłuszczowej %X Wstęp Proces smażenia olejów roślinnych prowadzi do obniżenia ich właściwości biologicznych i żywieniowych oraz w konsekwencji do zaburzeń homeostazy organizmu. Czynnikami wspomagającym stabilność olejów są substancje o charakterze antyoksydacyjnym. Celem pracy było określenie wpływu kwasu α-liponowego na stężenie grup sulfhydrylowych, nadtlenków lipidowych, dialdehydu malonowego oraz kreatyniny i mocznika w surowicy szczurów utrzymywanych 3 miesiące na diecie wysokotłuszczowej wzbogaconej w olej rzepakowy poddany obróbce wysokotemperaturowej. Materiał i metody Materiał stanowiło 36 szczurów podzielonych równo na 6 grup: kontrolną utrzymywaną na hodowlanej paszy standardowej (hodowlana dieta standardowa – HDS), grupę OU (HDS z 10% dodatku oleju utlenionego (OU)), grupę ALA10 (HDS z dodatkiem kwasu α-liponowego (ALA) w dawce 10 mg/kg masy ciała (mc.)), grupę OU+ALA10 (HDS z dodatkiem utlenionego oleju oraz ALA jw.), grupę ALA50 (HDS z dodatkiem ALA w dawce 50 mg/kg mc.) i grupę OU+ALA50 (HDS z dodatkiem utlenionego oleju oraz ALA jw.). Olej był utleniany w 180°C przez 6 godz. Wyniki Zaobserwowano obniżenie stężenia grup sulfhydrylowych (protein sulfhydryl groups – PSH) dla wszystkich grup badanych vs grupa kontrolna (K) z wyłączeniem grupy ALA10 oraz istotnie wyższe stężenie PSH w grupach OU+ALA10 i OU+ALA50 vs OU; wzrost stężenia nadtlenków lipidowych (lipid hydroperoxide – LHP) dla grup OU, OU+ALA10 i OU+ALA50 vs K z jednoczesnym obniżeniem stężenia LHP dla wszystkich grup badanych vs OU; wzrost stężenia dialdehydu malonowego (malondialdehyde – MDA) w grupie OU względem wszystkich pozostałych grup. Zaobserwowano także podwyższenie stężenia kreatyniny i mocznika w grupie OU. Wnioski Wykazano, że zastosowana dieta nasila proces peroksydacji lipidów oraz powoduje nasilenie utleniania grup sulfhydrylowych. Może także zaburzać czynność nerek. Podawanie z dietą kwasu liponowego w dawce 10 mg/kg mc. skutecznie hamuje proces peroksydacji lipidów oraz ochrania wolne grupy sulfhydrylowe. Med. Pr. 2017;68(3):391–399 %A Cichoń, Marcin %A Błaszczyk, Urszula %A Zalejska-Fiolka, Jolanta %P 391-399 %R 10.13075/mp.5893.00533 %U https://doi.org/10.13075/mp.5893.00533