%0 Journal Article %9 journal article %J Medycyna Pracy. Workers' Health and Safety %@ 0465-5893 %V 68 %N 3 %D 2017 %F Matysiak2017 %T Nanopestycydy – jasna czy ciemna strona mocy? %X Nanotechnologia znalazła zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, m.in. w rolnictwie, gdzie nanomateriały służą jako nośniki chemicznych środków ochrony roślin, a także jako substancje aktywne pestycydów. Nieznane są jednak skutki ekspozycji człowieka na działanie nanopestycydów. Grupą, której ze względu na wykonywany zawód powinno się poświęcić szczególną uwagę, są rolnicy. W niniejszej pracy podsumowano kierunki wykorzystania nanocząstek w rolnictwie, drogi narażenia pracowników rolnych na ich działanie oraz aktualny stan wiedzy na temat toksyczności nanomateriałów wobec komórek ssaków. Przedstawiono także techniki detekcji nanocząstek w środowisku pracy oraz biomarkery służące ocenie narażenia i skutków ekspozycji. Wyniki przeglądu wskazują, że użycie zdobyczy nanotechnologii w rolnictwie może przynieść wymierne korzyści w postaci zmniejszenia ilości stosowanych chemicznych środków ochrony. W literaturze nie ma jednak badań określających, czy stosowanie nanocząstek jako nośników nie zwiększa efektów szkodliwego działania pestycydów na ludzki organizm. Ponadto wyniki badań na liniach komórkowych oraz modelach zwierzęcych świadczą, że nanocząstki stosowane jako substancje aktywne mogą być toksyczne dla komórek ssaków. Zauważalny jest jednocześnie zupełny brak badań epidemiologicznych dotyczących tego zagadnienia. Wydaje się, że w najbliższym czasie skutki ekspozycji na nanopestycydy mogą wymagać szczególnej uwagi nie tylko środowiska naukowego, ale także lekarzy opiekujących się pracownikami rolnymi i ich rodzinami. Med. Pr. 2017;68(3):423–432 %A Matysiak, Magdalena %A Kruszewski, Marcin %A Kapka-Skrzypczak, Lucyna %P 423-432 %R 10.13075/mp.5893.00537 %U https://doi.org/10.13075/mp.5893.00537