%0 Journal Article %9 journal article %J Medycyna Pracy. Workers' Health and Safety %@ 0465-5893 %V 64 %N 3 %D 2013 %F Drabek2013 %T Stres zawodowy, stanowisko pracy i płeć jako czynniki różnicujące narażenie na mobbing pracowniczy %X Wstęp: Wyniki referowanych badań wpisują się w szeroki nurt dyskusji nad korelatami mobbingu. Głównym celem badań było uzyskanie odpowiedzi na pytanie, czy płeć pracownika, jego pozycja zawodowa w firmie oraz stresogenność środowiska pracy różnicują narażenie na mobbing pracowniczy. Materiał i metody: Badania przeprowadzono z udziałem 1313 pracowników spółki transportowej. Analizowano relacje między płcią, zajmowanym stanowiskiem oraz poziomem stresu a narażeniem na mobbing (w tym na różne rodzaje działań mobbingowych, z uwzględnieniem ich sprawców). Oceny poziomu narażenia na mobbing dokonano na podstawie wyników Kwestionariusza MDM, a oceny stresu w pracy z użyciem Kwestionariusza do Subiektywnej Oceny Pracy. Wyniki: Z przeprowadzonych analiz wynika, że kobiety były bardziej narażone na mobbing (Z = –1,999; p < 0,05). Częściej od mężczyzn doświadczały też zachowań mobbingowych ze strony kolegów (Z = –2,712; p < 0,01), w tym działań godzących w wizerunek (Z = –2,922; p < 0,01) oraz relacje społeczne (Z = –3,004; p < 0,01). Kierownicy częściej od swoich podwładnych doświadczali mobbingu ogólnie (Z = ‑2,762; p < 0,01), mobbingu ze strony współpracowników (Z = –0,014; p < 0,05) oraz działań kolegów, które negatywnie wpływały na relacje społeczne w pracy (Z = –2,260; p < 0,05). Ponadto okazało się, że osoby bardziej zestresowane częściej doświadczały zarówno mobbingu ogólnie (Z = –8,171; p < 0,001), jak i mobbingu ze strony kolegów (Z = –7,114; p < 0,001) i szefów (Z = –6,716; p < 0,001) oraz wszystkich poszczególnych rodzajów zachowań (p < 0,001). Wnioski: Porównując otrzymane wyniki z danymi literaturowymi wydaje się, że konstelacja stwierdzanych związków i zależności odzwierciedla zarówno kontekst kulturowy, jak i specyficzną sytuację firmy oraz że trudno mówić o pewnych indywidualnych predyktorach mobbingu. Med. Pr. 2013;64(3):283–296 %A Drabek, Marcin %A Merecz, Dorota %P 283-296 %R 10.13075/mp.5893/2013/0024 %U https://doi.org/10.13075/mp.5893/2013/0024